SAVEZ RATNIH VOJNIH INVALIDA FEDERACIJE BIH

ÄŚlan 1.

Ovim pravilnikom propisuje se način utvrđivanja procenta vojnog invaliditeta prema stepenu oštećenja organizma koje je nastalo kao posljedica rane, povrede ili bolesti zadobijene pod okolnostima utvrđenim Zakonom o pravima branilaca i članova njihovih porodica (u daljem tekstu: Zakon ) i drugim uslovima i kriterijima za utvrđivanje vojnog invaliditeta.

ÄŚlan 2.

Procenat vojnog invaliditeta utvrđuje se na osnovu odredaba ovog pravilnika i Liste procenta vojnog invaliditeta (u daljem tekstu: Lista) koja je odštampana uz ovaj pravilnik i čini njegov sastavni dio.

ÄŚlan 3.

Za jedan dio tijela (u daljem tekstu: organ), koji je u velikoj mjeri oštećen, utvrđuje se, po pravilu procenat vojnog invaliditeta niži od procenta predviđenog u Listi za potpuni gubitak (amputaciju) tog organa.

Ako orgasn postoji, ali je oštećen toliko da je funkcionalno potpuno neupotrebljiv, može se utvrditi procenat vojnog invaliditeta koji je u Listi predviđen za potpuni gubitak (amputaciju) tog organa.

ÄŚlan 4.

Ako je procenat vojnog invaliditeta nastao kao posljedica više ranjavanja, povreda, ili bolesti, procenti predviđeni u Listi za pojedina oštećenja organizma ne sabiraju se nego se kao osnov uzima oštećenje koje povlači najveći procenat, pa se taj procenat povećava za 10% do 30%, s obzirom na uticaj ostalih oštećenja na cijeli organizam, i to samo ako je i za svako od tih oštećenja u Listi predviđeno najmanje od po 20%.

Ako je za najmanje dva oštećenja iz stava 1. ovog člana u Listi utvrđeno od po 50% ili više procenata, a postoji izrazito oštećenje organizma i niza funkcija, procenat po oštećenju za koje je u Listi utvrđen najveći procenat vojnog invaliditeta može se povećati i za preko 30%, a najviše do 100% - II grupa.

Ako postoje četiri ili više oštećenja iz stava 1. ovog člana za koja je u Listi utvrđeno manje od po 50% a najmanje od po 20%, procenat vojnog invaliditeta za osnovno oštećenje može se povećati i za 40%.

Ako usljed svih oštećenja iz stava 1. ovog člana postoji takav invaliditet zbog koga je vojni invalid nepokretan, i nije u stanju da vrši osnovne fiziološke potrebe bez pomoći drugog lica određuje se 100% vojnog invaliditeta - I grupa.

Ako je vojni invaliditet nastao kao posljedica oštećenja organizma usljed više rana, povreda ili ozljeda, ali je za svako od tih oštećenja u Listi predviđeno ispod 20% vojnog invaliditeta, može se utvrditi procenat vojnog invaliditeta od 20% do 30%, ako je usljed svih tih oštećenja cijeli organizam oštećen za 20%, odnosno do 30%.

ÄŚlan 5.

Za vojne invalide žene, kod kojih postoje anatomska i funkcionalna oštećenja pojedinih dijelova tijela ( amputacija, kontraktura, paraliza, skraćenje potkoljenice ili natkoljenice preko 3cm, gubitak oka, pseudoartroza, teški varikoziteti sa elefantijazom, posttraumatska epilepsija, potpuna gluhoća, parkinsonizam, teški osteomielitis sa fistulom ) procenti predviđeni u Listi povećavaju se za 10% ako su manji od 60%, odnosno povećavaju se za 20% - ako su 60% ili veći od 60%. To povećanje može iznostiti do 100% - II grupa.

ÄŚlan 6.

Ako je kod lica bez jednog parnog organa pod okolnostima iz člana 3. Zakona došlo do gubitka ili oštećenja za najmanje 60% i više procenata drugog parnog organa, procenat invaliditeta određuje se kao da je oštećenje oba parna organa nastalo pod tim okolnostima pri čemu se procenat može odrediti do 100% - I grupa.

Ako je jedan parni organ teško oštećen ili izgubljen pod okolnostima iz člana 3. Zakona i po tom osnovu utvrđen procenat vojnog invaliditeta, a drugi parni organ je oštećen za najmanje 60% ili izgubljen poslije tih okolnosti, nezavisno od posljedica nastalih pod tim okolnostima, procenat vojnog invaliditeta se određuje za oštećenje, odnosno gubitak oba parna organa i umanjuje za 20%. Ako se za ovakvo oštećenje organizma u Listi predviđa 100% - I grupa, određuje se 100% vojnog invaliditeta - II grupa.

Kao oštećenje drugog oka u smislu st. 1 i 2. ovog člana smatra se smanjenje funkcije oka za najmanje jednu polovinu ( smanjenja vida najmanje 5/10 ).

ÄŚlan 7.

Procenat vojnog invaliditeta za amputiranu nogu ili ruku može se povećati za 10% ako je patrljak nepodesan za nošenje proteze.

ÄŚlan 8.

Ako se kliničkim posmatranjem i dokumentovanom anamnezom mogu dokazati neurizmi sa bolovima i eventualnim smetnjama u fantomskom udu, kao i u slučaju kauzalgije, procenat vojnog invaliditeta povećava se za 10 do 30%.

ÄŚlan 9.

Ratnom vojnom invalidu koji je kao maloljetnik ili kao ratni zarobljenik bio izložen teškim životnim uslovima za vrijeme rata i zbog toga zadobio oštećenje organizma psihosomatskog karaktera, procenat vojnog invaliditeta može se povećati za 10 ili 20%.

Vojnom invalidu koji je u vrijeme nastanka invaliditeta bio maloljetan, a kod koga je usljed oštećenja organizma po kome mu je utvrđen vojni invaliditet nastupilo psihosomatsko oštećenje

( poremećaj ) i to najkasnije u roku od godinu dana od nastanka invaliditeta, procenat vojnog invaliditeta utvrđen u Listi može se povećati za 10 ili 20%.

Procenat vojnog invaliditeta povećan u smislu st. 1 i 2. ovog člana može da iznosi najviše 100% - II grupa.

ÄŚlan 10.

Endogena i druga urođena ili stečena sklonost koja uslovljava oboljenja, čija je etiologija nepoznata ili još nije sigurno utvrđena, ne mogu se uzimati kao osnov za priznavanje vojnog invaliditeta.

Ako su prve pojave, oboljenja iz stava 1. ovog člana nastale pod okolnostima iz člana 3. Zakona, ili se zdravstveno stanje u tim okolnostima znatnije pogoršalo, s obzirom na uobičajeni tok bolesti ili su te okolnosti ometale pravilno liječenje, može se smatrati da su te okolnosti ubrzale nepovoljan razvoj oboljenja, pa se izuzetno može djelimično priznati vojni invaliditet.

U oboljenja iz stava 1. ovog člana spadaju: šizofrenija, manijako depresivne psihoze, epileptička bolest (kao izrazito konstitucionalno uslovljena, kod koje je faktor konstitucije daleko veći i značajniji od bilo kog nepovoljnog uslova sredine), neuroze, psihopatije posttraumatski stresni poremećaji (kao bolesna reakcija nedovoljno harmonično strukturalne ličnosti na životne uslove), ambiotrofična nervna oboljenja, multipla skleroza, dijabet, sva endokrina oboljenja (osim adisonove bolesti, tuberkulozne etiologije), ulkusna bolest, alergična oboljenja, spondiloze, spondilartroze, reumatoid, artrit, diskopatije (koje su po savremenom gledištu posljedica degenerativnih promjena usljed kojih i najbeznačajnija trauma, pa čak i nezgodan pokret rukom ili dizanje tereta, može dovesti do ispoljavanja bolesti), esencijalne hipertenzije, urođene srčane mane, litijaze, policistična oboljenja, maligni neoplastični procesi, trofične promjene ekstremiteta ako nisu posljedica smrzavanja i pjegavca i sve druge bolesti, endogene i nepoznate etiologije.

Procenat vojnog invaliditeta za maligne neoplastične procese koji su nastali kao posljedica rane ili povrede kao i zbog šećerne bolesti koja je nastala kao posljedica rane ili povrede utvrđuje se bez primjene st 1 i 2. ovog člana.

ÄŚlan 11.

Pri utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta ožiljci se uzimaju u obzir ako ometaju funkciju nekog organa ili nekog dijela tijela, odnosno ako stvaraju nagrđenost.

ÄŚlan 12.

Vojni invaliditet I grupe može se utvrditi samo za oštećenja organizma za koja je u Listi utvrđen procenat vojnog invaliditeta 100% I grupa, kao i u slučajevima iz člana 4. i člana 6. stav 1. ovog pravilnika.

ÄŚlan 13.

Pri utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta ne uzimaju se u obzir oštećenja organizma koja nastaju kao posljedica starenja, kao ni stručna sprema, zanimanje, materijalno stanje, obdarenost i druge činjenice, ako ovim pravilnikom nije drukčije propisano.

ÄŚlan 14.

Procenat vojnog invaliditeta se utvrđuje trajno ili privremeno.

Privremeni procenat vojnog invaliditeta utvrđuje se ako postoje izgledi da će se oštećenje organizma invalida u znatnoj mjeri poboljšati primjenom bilo kog medicinskog sredstva (operativne intervencije, fizikalne terapije i rehabilitacije, medikamentozno liječenje i dr.).

Privremeni procenat može se, po pravilu, odrediti za vrijeme do dvije godine, a poslije se utvrđuje trajni procenat, ako ovim pravilnikom i Listom nije drukčije propisano.

ÄŚlan 15.

Ako oštećenje organizma nije predviđeno ovim pravilnikom, procenat vojnog invaliditeta se utvrđuje prema načelima medicinske nauke i analognom primjenom odredaba ovog pravilnika koje se odnose na slična oštećenja organizma, s tim da se može utvrditi i manji procenat vojnog invaliditeta od predviđenog u Listi.

ÄŚlan 16.

Vojni invalidi kod kojih nastanu oštećenja organizma u vezi sa vojnim invaliditetom i to: hirurško odstranjenje organa, hirurški zahvati na vitalnim organima, dekompenzacije srca, jetre, pluća, bubrega, pankreasa i paralize nerava, aktivna tuberkuloza, kao i gubitak ili teško oštećenje parnog organa, mogu podnositi zahtjev za utvrđivanje novog procenta vojnog invaliditeta, po osnovu tih oštećenja i prije isteka roka za podnošenje zahtjeva iz člana 49. stav 1. Zakona.

ÄŚlan 17.

Ovaj pravilnik primjenjivaće se od dana početka primjenjivanja Zakona o pravima branilaca i članova njihovih porodica (''Službene novine Federacije BiH'', broj: 33/04 ), kao i za korisnike iz člana 69. stav 2. navedenog zakona.

ÄŚlan 18.

Danom početka primjene ovog pravilnika prestaje da važi Pravilnik o utvrđivanju procenta vojnog invaliditeta (''Službeni list R BiH'', broj: 2/92, 6/94 i 13/94) i Pravilnik za utvrđivanje postotka tjelesnog oštećenja vojnih invalida (Narodni list HR-HB'', broj: 29/96).

ÄŚlan 19.

Ovaj pravilnik stupa na snagu narednog dana od dana objavljivanja u ''SluĹľbenim novinama Federacije BiH''.

M I N I S T A R

Ibrahim Nadarević